دبیرانجمن روانپزشکان، اضطراب را عمدهترین علامت بیماری وسواس دانست و گفت: بیشترین موارد ابتلا به وسواس اغلب در افراد زیر 25 سال سن قابل مشاهده است.
وی این بیماری را به انواع وسواس فکری، وسواس شست وشو و وسواس کنترل کردن تقسیم کرد و درباره وسواس فکری توضیح داد: شخص مبتلا به وسواس فکری به طور مداوم افکاری به ذهنش میآید که خود او به غیرمنطقی بودن آنها اذعان دارد ولی نمیتواند از خود دورشان کند.
مظاهری افزود: تفکر بیمار شدن پدر یا مادر و از دست دادن آنها، بروز اتفاقات ناخوشایند، صدمه رساندن به خود و اطرافیان و مانند آن از جمله همین افکار هستند.
دبیر انجمن روانپزشکان، درباره وسواس شست وشو نیز گفت: وسواس شست وشو به دو شکل تمیزی- پاکی و یا نجسی - پاکی مشاهده میشود. به این معنا که فرد تصور میکند دستانش، لباسهایش و وسایلش نجس هستند و اقدام به شستن آنها میکند و یا اینکه تصور میکند وسایلش آلوده هستند و برای زدودن این آلودگیها اقدام به شست و شوی مداوم بدن و وسایل اطرافش میکند.
وی با بیان اینکه در وسواس کنترل کردن، نیز فرد به طور مرتب بسته بودن در منزل و شیراجاق گاز و نظیر آن و همچنین وسایل کیفش را به دفعات کنترل میکند، اظهار کرد: تکرار مداوم این افکار و رفتارها باعث میشود فرد زمان بسیاری را از دست داده و زندگیاش مختل شود. در عین حال تمامی این رفتارها با اضطراب و نگرانی شدید همراه هستند.
مظاهری با اشاره به اینکه وسواس میتواند منجر به بروز رفتارهای پرخاشگرانه و بهانه جوئی شود، اظهار کرد: این اختلال میتواند علل زیستی، روانی و اجتماعی داشته باشد. تاثیر ناقلهای عصبی در این بیماری که مهم ترین آنها سروتونین است و همچنین انتقال بیماری از طریق عوامل وراثتی و ژنتیکی از جمله علل زیستی ابتلا به وسواس هستند. البته به یقین نقش یادگیری درابتلا به وسواس پررنگ تر از وراثت است.
دبیر انجمن روانپزشکان ایران ادامه داد: فرزندی که در منزل با افراد وسواسی زندگی میکند با مشاهده رفتارهای آنها ممکن است یاد بگیرد و همان کارها را انجام بدهد. استرسهای محیطی و فشارهایی که در زندگی وجود دارد و اتفاقات ناگواری چون مرگ، از دست دادن شغل و شکست مالی که فرد در زندگی با آنها مواجه میشود همگی کمک میکنند که سیر پیش روندگی یا ابتلا به بیماری تسریع شود.
وی افزود: وسواس در میان زنان شایعتر است. البته برخی معتقدند نقش هورمونهای زنانه چون پروژسترون و استروژن در زنان را نمیتوان در بروز این بیماری نادیده گرفت. از سویی دیگر مسئولیت مضاعف زنان در زندگی و وظایف خطیری چون تربیت فرزندان و فعالیتهای شغلی که در بیرون منزل دارند بر پیشرفت بیماری تاثیرگذار است.
به گفته مظاهری، مطابق آمار جهانی، بین 5 تا 8 درصد افراد هر جامعه به گونهای از وسواس مبتلا هستند. آمار کشور ما نیز تفاوت چندانی با آمار بین المللی ندارد.
وی اضافه کرد: اغلب بیمارانی که مبتلا به اختلال وسواسی جبری هستند به پزشک مراجعه نمیکنند و خانوادهها این افراد را برای مراجعه به متخصص ترغیب نمیکنند. اطرافیان بیمار تصور میکنند وی تنها یک فرد بسیار دقیق، منضبط و پاکیزه است به همین خاطر بسیاری از مبتلایان به وسواس پس از گذشت چند سال از بروز بیماری، به متخصص مراجعه میکنند.
دبیر انجمن روانپزشکان درباره روند درمان وسواس عنوان کرد: درمان به دو گونه دارویی و غیر دارویی صورت می پذیرد که همزمان به کار گرفته میشوند. تجویز داروهای ضد اضطراب و ضد وسواس و در کنار آن روان درمانی و رفتار درمانی از جمله روشهای موجود در درمان بیماری وسواس هستند. به کمک این روش ها، تکنیکهایی را به بیمار آموزش میدهند که بتواند با افکار و عادات آزار دهنده خود مقابله کند. در عین حال محیط زندگی فرد باید آرام بوده و از استرس، فشار و درگیری به دور باشد.
وی ادامه داد: گاهی این بیماری حتی در کودکان 2 ساله هم مشاهده میشود. به عنوان مثال اگر آب برروی لباسشان بریزد حتما باید آن را تعویض کرد. البته بیشترین موارد مربوط به وسواس اغلب در افراد زیر 25 سال سن قابل مشاهده است.
مظاهری در ادامه فعالیت کلینیکهای تخصصی درمان وسواس را غیرقانونی دانست و گفت: درمان بایستی تنها توسط روانپزشک و در برخی موارد به کمک روانشناس انجام شود. این افراد باید حتما دارو استفاده کنند. در برخی از این کلینیکها معتقدند درمان وسواس نیازی به دارو ندارد. در حالی که مرتکب اشتباه فاحشی شده و به بیماران تلقین میکنند دارو مصرف نکنند و به یقین این بیماران جواب مطلوب را دریافت نخواهند کرد. وزارت بهداشت تاکنون با چند مرکز درمان وسواس برخورد و از ادامه فعالیتشان جلوگیری کرده است.
مطالب مرتبط :